Admin زمان 2018-02-10 15:26:39

لیسک (Lisk) چیست؟ – راهنمای کامل




لیسک (Lisk) چیست؟
                                                                                       
                                       
                                                                                        لیسک(Lisk) یک ارز رمزپایه است. این آلت کوین در ماه می سال ۲۰۱۶، عرضه اولیه سکه خود را به منظور جمع‌آوری سرمایه اولیه برای تأمین مالی پروژه راه‌اندازی کرد. توکن لیسک با نشان LSK شناخته می‌شود. تراکنش‌های لیسک به زمان بسیار کوتاهی نیاز دارد. ارسال LSK از یک حساب به دیگر فقط ۱۰ ثانیه طول می‌کشد. پس از حدود ۱ تا ۲ دقیقه، تراکنش را می‌توان غیرقابل تغییر دانست. ارزهای رمزپایه را با آموزش‌های جامع ماینینگ کوین بشناسید.
یک شبکه غیرمتمرکزلیسک یک شبکه غیرمتمرکز با بلاک چین خاص خود است. از این نظر، لیسک نیز همانند بیت کوین و اتریوم است. با این حال، لیسک از الگوریتم اجماع “اثبات کار” (PoW) که بیت کوین از آن بهره می‌برد، یا “اثبات سهام” (PoS) که “پیر کوین” آن را ابداع کرد، استفاده نمی‌کند. الگوریتم اجماع لیسک، با نام “اثبات سهام نماینده” (Dpos) است که یک اجرای ساده از مدل “بیت شیرز” می‌باشد.
هر کسی که دارای LSK است، می‌تواند برای نمایندگان زنجیره اصلی که شبکه را تامین می‌کنند، رای دهد و فقط ۱۰۱ کاربر برتر با آرای بالا (یعنی بیشترین رای افراد دارنده لیسک‌ها به آن‌ها) در حل مشکلات نظر می‌دهند و می‌توانند برای تعیین مسیر رای بدهند. فقط این کاربران بزرگ می‌توانند پاداش ایجاد بلوک را به دست آورند. این امر، به این معنی است که یک انگیزه مالی برای تبدیل شدن به نماینده فعال وجود دارد. هر کدام از نمایندگان دیگر در انتظار انتخاب شدن است.
یک چارچوبکیت توسعه نرم‌افزار (SDK) اپلیکیشن لیسک یک چارچوب برای گسترش زنجیره جانبی شما و توسعه برنامه‌های بلاک چین در رأس آن‌ها است. نتیجه این است که برنامه‌های کاربردی و توابع ساخته شده در SDK لیسک برنامه به صورت مداوم و مستمر بهبود می‌یابد و در نتیجه در کل سیستم بهتر می‌شود. زبان انتخاب شده لیسک برای ساخت برنامه‌های منحصر به‌ فرد، جاوا اسکریپت است.
این زبان یکی از محبوب‌ترین زبان‌های برنامه‌نویسی است. به این ترتیب، شما می‌توانید پلت‌فرم شبکه‌های اجتماعی مستقل، برنامه‌های اینترنت اشیاء (IoT)، به اشتراک‌گذاری اقتصادی، فروشگاه‌های آنلاین، پلت‌فرم‌های اجرای قرارداد، مبادلات، برنامه‌های مالی، پیش‌بینی بازار، پیام‌رسان‌ها، بازی‌ها و خیلی موارد دیگر، در بلاک چین خودتان و به صورت کاملا غیرمتمرکز، و بدون هیچ دردسری برای پروتکل اجماع پیچیده یا الگوریتم‌های شبکه نظیر به نظیر، پیاده‌سازی کنید.
https://miningcoin.live/wp-content/uploads/2018/02/In_76-1.jpg
یک پلت‌فرم زنجیره جانبیهمان‌گونه که پیش از این گفته شد، کیت توسعه نرم‌افزار (SDK) اپلیکیشن لیسک به شما اجازه می‌دهد که یک زنجیره جانبی را برای لیسک به وجود آورید. زنجیره‌های جانبی به بلاک چین اصلی اضافه می‌شوند. این کار بدون آلوده ساختن یا ایجاد هرزنامه بر روی زنجیره اصلی یا دیگر زنجیره‌های جانبی انجام می‌شود. زنجیره‌های جانبی امکان انعطاف‌پذیری نامحدود را به وجود می‌آورد و همه نوع تراکنش، پارامترها و مشخصات را می‌توان به طور کامل تغییر داد و برای بلاک چین برنامه شما، مناسب‌سازی کرد.
توکن LSKبرای جلوگیری از ایجاد هرزنامه در بلاک چین، همیشه یک توکن به عنوان ارزش و اعتبار وجود دارد. این توکن برای ذخیره هر داده‌ای در بلاک چین لازم است. برای مثال، به عنوان پرداخت هزینه تراکنش ارسالی، این توکن لازم است. در زنجیره جانبی لیسک شما، می‌توانید از توکن‌های LSK از زنجیره اصلی استفاده کنید، یا از توکنی که خودتان به صورت سفارشی ساخته‌اید، بهره ببرید.
این امر مهم است که توجه داشته باشید که در مواردی که می‌خواهید از توکن‌های LSK زنجیره اصلی در زنجیره جانبی خودتان استفاده کنید، یک محدودیت وجود دارد. این محدودیت این گونه است که توکن‌ها را نمی‌توان بین بلاک چین‌های مختلف انتقال داد. زنجیره جانبی به معنای امنیت بیشتر و سرعت بالاتر برنامه برای توسعه‌دهندگان نرم افزار است. با این وجود، به یاد داشته باشید که این یک بلاک چین کاملا جدید و مستقل است! به همین دلیل، لیسک، انتقال توکن‌های LSK از زنجیره اصلی به زنجیره جانبی را برای یک نوع تراکنش خاص امکان‌پذیر ساخته است.
در عمل، توکن‌های LSK هرگز زنجیره اصلی را ترک نمی‌کنند، آن‌ها به سادگی به حساب‌های صاحبان لیسک در زنجیره اصلی منتقل می‌شوند. در هر زمان، تعداد برابری از توکن‌های LSK بر روی زنجیره جانبی تکرار می‌شود و می‌تواند توسط خود شما به صورت عادی استفاده شود. این، به این معنی است که در مورد یک زنجیره جانبی یا برنامه بلاک چین که به صورت بد ساخته شده است، باز هم تمام توکن‌های LSK ایمن می‌باشند و می توانند به راحتی توسط مالک زنجیره جانبی بازیابی شوند. با این حال، یک پیگیری وجود دارد. این امر، به این معنی است که شما باید به مالک زنجیره جانبی اعتماد کنید. این برای همه نوع برنامه‌های کاربردی بلاک چین مناسب نیست و فقط برای برخی از برنامه‌های معتبر یا استارتاپ‌ها خوب است.
https://miningcoin.live/wp-content/uploads/2018/02/In_76-2.jpg
اگر بخواهید یک برنامه واقعا قابل اعتماد ایجاد کنید، و نمی‌خواهید توکن‌های LSK متعلق به کاربران‌تان را نگه دارید، چه می‌‌شود؟در این صورت، به سادگی می‌توانید یک یا چند توکن سفارشی کاملا جدید را در زنجیره جانبی ایجاد کنید. در این حالت می‌توانید از آن‌ها به عنوان یک ارز رمزپایه کاملا جدید استفاده کنید. این امر به این معنی است که شما می‌توانید این توکن‌ها را در یک ICO (عرضه اولیه سکه) توزیع کنید، یا آن‌ها را در مراکز مبادلات ارزهای رمزپایه به فروش برسانید.
به این ترتیب، کاربران کنترل کامل و منحصر به فردی از توکن‌های سفارشی خود را با یک روش کاملا قابل اعتماد به دست دارند. آن‌ها می‌توانند از این توکن‌ها در برنامه بلاک چین شما استفاده کنند. همچنین، شما می‌‎توانید یک سیستم مبادلاتی کوچک را در داخل برنامه بلاک چین خود استفاده کنید تا به راحتی مبادلات توکن‌های سفارشی در برابر LSK امکان‌پذیر باشد.
اگر مشکلی (باگ) در برنامه بلاک چین یا زنجیره جانبی لیسک کشف شود و به این دلیل یک هارد فورک ضروری باشد، فقط زنجیره جانبی باید به صورت هارد فورک جدا شود. این در حالی است که زنجیره اصلی به طور کامل ایمن و بدون آسیب باقی می‌ماند.
در این‌جا بحث‌هایی در مورد بلاک چین عمومی، خصوصی و کنسرسیومی وجود دارد. بلاک چین کنسرسیومی، بلاک چینی است که با فرایند اجماع توسط یک گره از قبل انتخاب شده، کنترل می شود.
به هر صورت، شما می‌توانید آن‌چه را که می‌خواهید و نیاز دارید، با لیسک بسازید. با این حال، ما تمرکز اصلی خود را بر روی بلاک چین‌های کنسرسیوم عمومی به منظور جذب استارتاپ‌ها و توسعه‌دهندگان قرار می‌دهیم. این امر به این معنی است که بلاک چین‌های متحد که سریع‌تر و با مقیاس‌پذیری بالاتر می‌باشند، تراکنش‌هایی با محرمانگی بیشتری را در اختیار شما قرار می‌دهند. آن‌ها توسط نمایندگان انتخاب شده از یک بازار عمومی تامین می‌شوند که به تولید بلوک‌ها، چه توسط مالک برنامه کاربردی بلاک چین و چه کاربران آن، می‌پردازند.
یک پلت‌فرم برنامه کاربردی بلاک چیندر واقع، زنجیره‌های جانبی تنها پایگاه داده‌های غیرمتمرکز برنامه‌های کاربردی بلاک چین می‌باشند. این زنجیره‌های جانبی، صدور توکن‌های با ارزش، غیرقابل تغییر بودن و داشتن یک شبکه غیرمتمرکز، و -جالب‌ترین بخش برای کاربران- پلت‌فرم برنامه کاربردی بلاک چین را امکان‌پذیر می‌کنند.
کیت توسعه نرم‌افزار (SDK) برنامه کاربردی لیسک، راه‌اندازی زنجیره‌های جانبی را امکان‌پذیر می‌کند. این کیت توسعه نرم‌افزار تمام ابزار لازم برای توسعه برنامه بلاک چین را ارائه می‌دهد. یک برنامه بلاک چین نه تنها اسکریپتی نیست که در یک روش غیرمتمرکز و بدون ‌اعتماد اجرا می‌شود، بلکه بسیار قدرتمندتر نیز می‌باشد. این برنامه بلاک چین شامل ۴ بخش است:
۱- زنجیره جانبی (به عنوان یک پایگاه داده تغییر ناپذیر)
۲- الگوریتم اجماع (که به طور پیش فرض DPoS یا همان”اثبات سهام نماینده” است)
۳- رابط کاربری نرم‌افزار (Front end)
۴- منطق برنامه (Back end)
https://miningcoin.live/wp-content/uploads/2018/02/In_76-3.jpg
همان‌گونه که مشاهده می‌کنید، یک برنامه بلاک چین، یک برنامه تکامل یافته است. همچنین، می‌تواند با استفاده از توکن LSK به یک اکوسیستم موجود لیسک متصل شود، نمایندگان زنجیره جانبی را جذب کند، از سایر برنامه‌های کاربردی بلاک چین (برای مثال، خدمات بلاک چین) استفاده کند، و با یک پایگاه کاربر موجود آغاز شود.
یکی دیگر از چیزهایی که ارزشمند است این است که به لطف کیت توسعه نرم‌افزار برنامه کاربردی لیسک، به راحتی می‌توانید برنامه‌های کامل بلاک چین را برای دانلود و استفاده در یک بسته مناسب ایجاد کنید.
کیت توسعه نرم‌افزار لیسک اجازه می دهد تا شما را منطق برنامه خود (برای مثال، ویژگی‌های آن) را توسعه دهید. همچنین، توسعه رابط کاربری نرم‌افزار را نیز امکان‌پذیر می‌سازد. در این حالت، رابط کاربری نرم‌افزار نیز می‌تواند به روش غیرمتمرکز در دسترس باشد. این امر، در حال حاضر یک ویژگی منحصر به فرد در صنعت بلاک چین است.
برنامه غیرمتمرکزبعضی ها می گویند که اگر کد در بلاک چین ذخیره نشود، این یک برنامه غیرمتمرکز نیست. با این وجود، یک فرق باید در این‌جا ایجاد شود. برنامه کاربردی خود را فقط بر روی رایانه شما به عنوان یک کلاینت تورنت یا کلاینت بیت کوین اجرا می‌کند. این امر به این معنی است که باید ابتدا آن را دانلود کرد. حالا کاربران متعددی در حال اجرای برنامه وجود دارند.
برخی از آن‌ها (یعنی کاربران)، به سادگی از برنامه استفاده می‌کنند؛ در حالی که دیگران (یعنی نمایندگان)، اجازه ویژه‌ای برای تولید بلوک‌های جدید در زنجیره جانبی دارند و بنابراین، شبکه را امن می‌کنند. حالا برنامه بلاک چین و زنجیره جانبی شما توسط چند دستگاه پشتیبانی می‌شود. این به معنای غیرمتمرکز غیرمتمرکز است، بنابراین، این یک برنامه غیرمتمرکز است.
یک پلت‌فرم خدمات بلاک چینخدمات بلاک چین، یک نوع برنامه بلاک چین می‌باشند که فقط یک بار استفاده می‌شوند و به شما اجازه می‌دهند عمل بسیار خاصی انجام دهید. خدمات بلاک چین، مشابه برنامه کاربردی خاص است. برای مثال، می‌توان به این موارد به عنوان سرویس و خدمات بلاک چین اشاره کرد:

[*]اجرای قرارداد هوشمند (مشابه اتریوم)
[*]میزبانی اسناد یا تصاویر در یک ابر رمزپایه غیرمتمرکز
[*]احراز هویت برای ورود به سایت‌های مختلف یا دسترسی به اطلاعات شخصی رمزنگاری شده
باید توجه داشته باشیم که خدمات بلاک چین لیسک همه در حال اجرا در زنجیره جانبی خود لیسک می‌باشند. این امر به گونه‌ای است که همه آن‌ها به لیسک زنجیره اصلی و اکوسیستم متصل شده‌اند، به این معنی که هنگامی که چنین سرویسی وجود دارد، هر توسعه‌دهنده دیگر برنامه بلاک چین می‌تواند آن را استفاده کنید.
برای مثال، اگر می‌خواهید یک شبکه اجتماعی ایجاد کنید و می‌خواهید تصاویر کاربر را ذخیره کنید، می‌توانید به یک سرویس بلاک چین متصل شوید که امکانی را که می‌خواهید، دقیقا به شما ارائه دهد. با این وجود، گزینه دیگری وجود دارد: می‌توانید یک سرویس میزبانی غیرمتمرکز شخص ثالث ایجاد کنید.
این امر به این معنی است که با گذشت زمان، برنامه‌های بلاک چین لیسک به ویژگی‌های غنی‌تر و پیچیده‌تر مجهز می‌شوند و کل اکوسیستم برنامه لیسک می‌تواند رشد کند. همه این خدمات بلاک چین می‌توانند با اکوسیستم موجود لیسک، با کاربران آن، و توکن LSK همراه شوند. این اتفاق می‌تواند تقاضا برای پیوستن به این آلت کوین را تحریک کند. علاوه بر این، تمام خدمات بلاک چین مستقل از یکدیگر می‌باشند. این امر، به این معنی است که اگر آن‌ها شکست بخورند، تنها آن‌ها شکست خورده‌اند و آسیبی به زنجیره اصلی لیسک وارد نمی‌شود.
یک دایرکتوری غیرمتمرکز برای برنامه‌های کاربردیدر حال حاضر دو راه‌حل متمرکز متعلق به شرکت‌ها برای برنامه‌های متمرکز وجود دارد: “اپ استور” اپل و “گوگل پلی”.
با لیسک، ما شبکه، اکوسیستم و کیت توسعه نرم‌افزار برای برنامه‌های کاربردی بلاک چین غیرمتمرکز داریم. همچنین، ما یک دایرکتوری کاربردی غیرمتمرکز مستقل در درون کلاینت داریم که می‌تواند برای همه افراد قابل دسترسی باشد.
تمام برنامه‌های کاربردی بلاک چین و خدمات ساخته شده در پلت‌فرم لیسک، باید در زنجیره اصلی لیسک ثبت شوند. به این ترتیب، ارتباط بین زنجیره اصلی و زنجیره جانبی ایجاد می‌شود و دایرکتوری برنامه می‌تواند تمام برنامه‌ها و خدمات بلاک چین را پیدا کند. در طی این ثبت برنامه‌ها و خدمات، توسعه‌دهنده می‌تواند نام یک برنامه کاربردی بلاک چین منحصر به فرد، برچسب‌ها، آیکون، دسته‌بندی، توضیحات و لینک دانلود را تعیین کند.
https://miningcoin.live/wp-content/uploads/2018/02/In_76-4.jpg
به این ترتیب، به کاربران، یک فروشگاه برنامه جایگزین برای برنامه‌های غیرمتمرکز، پلت‌فرم مستقل و برنامه‌های کاربردی بلاک چین ارائه می‌شود.
یک بازار نماینده غیرمتمرکز و عمومیبازار نماینده لیسک، راهی برای اتصال نمایندگان زنجیره جانبی و توسعه‌دهندگان برنامه‌های کاربردی بلاک چین است. این بازار ضروری است، زیرا هر زنجیره جانبی، یک بلاک چین مستقل است که نیاز به مجموعه‌ای از گره‌ها برای ایمن‌سازی آن دارد.
اگر توسعه‌دهندگان برنامه‌های کاربردی بلاک چین از الگوریتم اجماع پیش‌فرض استفاده نکنند (برای مثال، از “اثبات کار” یا “اثبات سهام” بهره ببرند)، مجبور خواهند بود خودشان از استخراج‌کنندگان و متخلفان زنجیره جانبی خود مراقبت کنند. این امر ممکن است برای برخی موارد استفاده، گزینه‌ی بهتری باشد. با این وجود، اگر توسعه‌دهندگان برنامه‌های کاربردی بلاک چین از الگوریتم اجماع پیش فرض (“اثبات سهام نماینده”) استفاده کنند، می‌توانند نمایندگان را از بازار نماینده برای یک دوره زمانی معین اجاره کنند.
این نوع از بازار نماینده به ما امکان می‌دهد تا با لیسک خیلی کارهای بیش‌تری نسبت به سایر پلت‌فرم‌ها انجام دهیم. با این وجود، تنها با الگوریتم “اثبات سهام نماینده” می‌تواند کار کند.
https://miningcoin.live/wp-content/uploads/2018/02/In_76-5.jpg
پشتیبانی از نرم‌افزار شخص ثالث، نظیر بیت کوین، اتریوم و …تصور کنید شما یک برنامه بلاک چین دارید که هر تراکنش بیت کوینی که کاربران انجام می‌دهند را در زنجیره جانبی ذخیره می‌کند، اما چگونه می‌توانید تراکنش‌های بیت کوین را از کاربران خود بگیرید؟ یک جستجوگر بلاک چین، متمرکز است و اوراکل بسیار آهسته است. این امر به این معنی است که برای دسترسی به API آن و دریافت فوری تمام اطلاعات لازم، شما باید کلاینت بیت کوین را به صورت محلی در کنار برنامه بلاک چین خود اجرا کنید. یعنی این نوع از نمایندگان باید خود را به عنوان نمایندگان زنجیره جانبی با یک نمونه محلی بیت کوین در حال اجرا ارتقا دهند. باید توجه داشته باشید که همین امر در مورد هر نرم‌افزار شخص ثالث دیگر، (متمرکز و غیرمتمرکز) صادق است.
ماندن در حوزه‌های قضایی خاص برای اهداف قانونیبرخی از برنامه‌های بلاک چین ممکن است ویژگی‌هایی را ارائه دهند که در برخی کشورها قانونی و در برخی دیگر، غیرقانونی باشند. استارتاپ ارائه‌دهنده برنامه‌های کاربردی بلاک چین ممکن است بخواهد خیلی جدی برخورد کند و ۱۰۰% قانونی باقی بماند. این امر به این معنی است که زنجیره جانبی باید تنها توسط مجموعه‌ای از گره‌ها تامین شود که در حوزه‌های قانونی وجود دارند که آن ویژگی‌های برنامه کاربردی بلاک چین قانونی است. این نیز یکی از ویژگی‌هایی است که یک نماینده می‌تواند در بازار نماینده داشته باشد.
ایجاد درآمد پایه برای هر فردی در جهانهر نماینده زنجیره جانبی را می‌توان با هزینه‌ای که آن‌ها تعریف می‌کنند، اجاره کرد. تصور کنید در عرض دو سال، شما می‌توانید ۵۰ برنامه کاربردی بلاک چین را با Raspberry Pi 5 خودتان که به ارزش ۵ دلار خریداری کرده‌اید، تامین کنید. به این ترتیب، شما می‌توانید یک درآمد پایه ماهانه ۵۰ دلار ایجاد کنید. البته شاید این برای خیلی از مردم کافی نباشد. با این حال، همین پول و درآمد ماهانه برای افراد بسیار زیادی در جهان خوب به نظر می‌رسد. ایجاد چنین سناریویی، افسانه نیست، بلکه یک واقعیت بسیار امکان‌پذیر است، زیرا بخش‌های مختلف جهان هر روز بیش‌تر با یکدیگر در ارتباط است و حتی در آن بخش‌های فقیر جهاننیز دسترسی به اینترنت در حال بهبود است.
کلاینت‌های چابک برای هر سرویس و برنامه بلاک چینبه‌روزرسانی کد و معرفی تغییرات با بهر بردن از زنجیره‌های جانبی متحد بسیار آسان است. همچنین، توسعه یک کلاینت چابک و سریع و سبک برای خدمات بلاک چین و یا برنامه (که حتی مهم‌تر است) شما بسیار آسان است. برآورد شده است که دستگاه‌های تلفن همراه رایانه‌های آینده خواهند بود (و بعضی از آن‌ها هم اکنون نیز همین گونه‌اند). هیچ‌کس نمی‌خواهد یک بلاک چین را در دستگاه‌های تلفن همراه همگام‌سازی کند. این امر به این معنی است که ما باید دسترسی کاربران را به هر برنامه کاربردی بلاک چین بدون هیچ‌گونه نیاز به فرایند نصب و تنها با یک کلیک ساده در داخل دایرکتوری برنامه ایجاد کنیم. این کار با یک کلاینت چابک و سبک امکان‌پذیر است. این کلاینت کل برنامه بلاک چین را از نماینده زنجیره جانبی در یک روش غیرمتمرکز دریافت می‌کند.
تاریخچه معاملات لیسکدر روز هجدهم فروردین ۱۳۹۵ (ششم آوریل ۲۰۱۶)، با قیمت ۲٫۰۴ دلار وارد بازار ارزهای رمزپایه شد. اوج قیمت لیسک در روز هفدهم دی‌ماه ۱۳۹۶ با رقم ۳۸٫۴ دلار به ثبت رسیده است. این رقم معدل حدود ۱۹ برابر قیمت اولیه در ۲۱ ماه پیش از آن بود. در زمان انتشار این متن (۲۱ بهمن ۱۳۹۶) قیمت لیسک ۲۹٫۸۱ دلار است.
https://miningcoin.live/wp-content/uploads/2018/02/In_76-6.jpg
آیا باید بر روی لیسک سرمایه گذاری کنیم؟شاید -و حتماً- افزایش قیمت لیسک با افزایش چند صد برابری برخی ارزهای رمزپایه قابل مقایسه نباشد. در عین حال، نکاتی را هم باید در نظر داشته باشیم:
اول، افزایش قیمت دارایی‌هایی مانند طلا و دلار که برخی از ما با سرمایه گذاری بر روی آن‌ها آشنا هستیم، در مقابل افزایش قیمت لیسک ناچیز به نظر می‌رسد.
دوم، لیسک با افزایش‌های آسانسوری (در حد ۲۰% روزانه!) در این اواخر روبرو بوده است که برای الگوریتم‌های آربیتراژ و آربیتراژرهای بازار ارزهای رمزپایه بسیار سودآور است.
سوم، پتانسیل لیسک، پتانسیل بسیار بالایی است. در صورتی که این پتانسیل به اجرای کامل برسد، ارزش توکن LSK نیز بسیار بالاتر خواهد رفت.
چهارم، اگر شما از توسعه‌دهندگان نرم‌افزار باشید، می‌توانید سرمایه گذاری بر روی لیسک را با توسعه کار خود (و نه الزاما خرید توکن LSK) انجام دهید. این کار به نظر بسیار سودآور و پربازده خواهد بود.
در انتها باید باز هم متذکر شویم که این نوشته در مقام مشاوره مالی نیست و در زمان تصمیم‌گیری برای سرمایه گذاری، باید تمامی ابعاد این کار را بسنجید.




صفحه ها: [1]
نسخه کامل: لیسک (Lisk) چیست؟ – راهنمای کامل